14 stycznia 2018 roku – Z przebierańcami do Europy
Szanowni Czytelnicy,
Publikując w tle naszej fejsbukowej strony zdjęcie „przebierańców” w mundurach XIX wiecznego wojska polskiego (na mojej głowie cywila – stoję pośrodku grupy – widnieje szary cylinder) popełniliśmy błąd. Nie wyjaśniliśmy Państwu, że fotografia została zrobiona w czasie przygotowań do plenerowego spektaklu opartego na „Konstytucji dla Europy 1831” naszego patrona Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego.
Niektórzy z Państwa sugerowali, żeby owi „przebierańcy” nie ośmieszali naszego współczesnego pochodu do Unii Europejskiej i aby usunąć ich z strony tytułowej Fundacji. To trochę tak, jakby uruchomić na nowo obowiązujący niegdyś zakaz grzebania aktorów na cmentarzach chrześcijańskich, a chyba wszyscy widzą, że na obrazku mamy właśnie moich przyjaciół komediantów? Ciekawe, że takie sugestie nie pojawiają się, wtedy, gdy (jak Polska długa i szeroka) Powstanie Warszawskie pojawia się w wielu miastach i miasteczkach. Polska bawi się, edukuje dzieci za pomocą skojarzeń z II Wojną Światową. Grupy rekonstrukcyjne przebrane w odpowiednie kostiumy, przypominające czas okupacji niemieckiej mają akceptację. Wszyscy wiemy o co chodzi, od razu. Niestety z XIX wiekiem już tak nie jest, już nie budzi tak oczywistych i serdecznych skojarzeń, chyba że idzie o coroczne zdobywanie Arsenału. A co by było, gdyby obok nas stanął… Władysław Łokietek? No, a jeśli komuś się serial nie podoba, to może królowa Bona?
Cała nasza historia, nasza tradycja, nasze zwycięstwa i klęski, cały bagaż historyczny wszedł w 2004 roku z nami do UE.
Jesteśmy narodem o ciekawej historii, o której książki piszą zagraniczni autorzy np. Norman Davies. Kiedy wstępowaliśmy do Unii, Pani prof. Maria Janion napisała esej „Z naszymi umarłymi do Europy”. Żołnierze z Powstania Listopadowego, a szczególnie towarzysze broni Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego z krwawego pola bitwy pod Olszynką Grochowską są od lat obecni w naszej tradycji literackiej. Stanisław Wyspiański poświęcił im dwa utwory: „Noc Listopadową” i „Warszawiankę”.
W naszym spektaklu 9 lipca 2016 r. na stoku Agrykoli, przypomnieliśmy, że to właśnie owi żołnierze rozdawali ulotki z Konstytucją dla Europy pióra Jastrzębowskiego. Na ulicach Warszawy prosili przechodniów o 25 groszy na rannych towarzyszy bojów. Byli wielkoduszni, zbierali na żołnierzy polskich i rosyjskich, choć to Polacy zwyciężyli w krwawej walce. Bardzo chciałbym, abyście Państwo pokochali tamtych żołnierzy Królestwa Polskiego tak, jak tych z Państwa Podziemnego walczących w Powstaniu Warszawskim. Aktorzy z ZASP z entuzjazmem wcielili się w ich role.
Olgierd Łukaszewicz
